Αφιέρωμα: Στέλλα Κοντάκη
πηγή



Ο Θανάσης Σκορδαλός γεννήθηκε στο Σπήλι του νομού Ρεθύμνης, το 1920. Από μικρό παιδί, του άρεσε να πηγαίνει καθημερινά να βοηθάει τον ιερέα στην εκκλησία, με αποτέλεσμα σε ηλικία 13 ετών γνώριζε- όσο απίστευτο κι αν μοιάζει - τον οχτώηχο, χωρίς γνώσεις πάνω στη μουσική.
ΓΙ' αυτό όπως ο ίδιος έλεγε, η μουσική του, έχει απόλυτη σχέση με τη Βυζαντινή μουσική. Οι ήχοι της εκκλησίας τους οποίους αγαπούσε πολύ, τον βοήθησαν στη μουσική του εξέλιξη. Αυτό το επιβεβαίωσε αργότερα και ο γνωστός μουσικολόγος κ.Περιστέρης, ο οποίος παρατήρησε ότι τα μουσικά γυρίσματα του Θανάση Σκορδαλού ήταν επηρεασμένα από την Βυζαντινή μουσική.
Σε ηλικία 9 ετών αγόρασε μια λύρα, ευγνωμονώντας τον άνθρωπο από τον οποίο την πήρε και άρχισε σιγά σιγά μόνος του να προσπαθεί να μάθει.
Ήταν μόλις 11 ετών, όταν άκουσε για πρώτη φορά σε κάποιο γλέντι του χωριού του,τον Ανδρέα Ροδινό.
" Η ραχοκοκκαλιά μου έσταζε νερό όταν τον άκουγα" είπε χαρακτηριστικά...
Όνειρό του ήταν να κατορθώσει έστω και κατά το ήμισυ να παίζει σαν κι αυτόν.
Που να φανταστεί ότι λίγο καιρό αργότερα, ανήμερα του Αγίου Στυλιανού, στη γιορτή ενός συγχωριανού του, ο Ανδρέας Ροδινός θα τον καλούσε να παίξει για λίγο, με πρόσχημα να τον ξεκουράσει. Αυτό συνέβη μετά από προτροπή των χωριανών του Θανάση Σκορδαλού, οι οποίοι είχαν διαπιστώσει το μεγάλο του ταλέντο και ζήτησαν από τον Ανδρέα Ροδινό να τον ακούσει για να πει τη γνώμη του.
Ο Ανδρέας Ροδινός αφού άκουσε κάποια από τα γυρίσματα του Σκορδαλού, σηκώνεται, τον αγκαλιάζει και λέει:
" Σπηλιανοί, αυτός θα είναι ο διάδοχος μου..."
Η πορεία του, γνωστή σε όλους, ήταν λαμπρή.
Σε ηλικία 26 ετών έγραψε τον πρώτο του δίσκο, που άφησε εποχή,
" Μόνο εκείνος π' αγαπά" ( σπηλιανός συρτός).
Ακολούθησαν πολλές και επιτυχημένες δισκογραφικές δουλειές. Ενδεικτικά θα αναφέρουμε τις παρακάτω:
Από τη Στεία στα Χανιά 1946
Κρητικά τραγούδια και χοροί 1965
Έτσι τραγουδάει η Κρήτη 1968
Αθανάσιος Σκορδαλός 1973
Χοροί και σκοποί της Κρήτης 1974
Η ιστορία μου 1977
Ο χρυσός δίσκος του Σκορδαλού 1979
Για πάντα 1985
Μουσική και χοροί της Κρήτης 1985
Η μεγάλη συνάντηση 1988
Μουσική άνοιξη 1995
Σαν της Μαδάρας το βουνό 1996
Υπάρχω 1997
Η χρυσή λύρα 1998
Ο Θανάσης Σκορδαλός διέπρεψε και στο εξωτερικό, κάνοντας αρκετές εμφανίσεις, σε Αμερική, Αυστραλία Αφρική και Καναδά, δίνοντας την ευκαιρία στους Έλληνες ομογενείς μας να τον ακούσουν και να τον απολαύσουν.
Αποτέλεσε πρότυπο για πολλούς καλλιτέχνες, οι οποίοι δικαίως τον αποκαλούν "δάσκαλο". Σημαντικό στο σημείο αυτό είναι να αναφέρουμε την άποψη του ιδίου, όσο αφορά την εκμάθηση της λύρας.
" Η λύρα δεν διδάσκεται". Η λύρα μαθαίνεται πρακτικά. Είναι να το 'χει ο άνθρωπος, έλεγε. Να το 'χει μέσα του, να δώσει την ψυχή του, τον εαυτό του, το είναι του στα δάχτυλά του ν' αποδώσουν. Αλλιώς λυράρης δε γίνεσαι..."
Ο Θανάσης Σκορδαλός, ήταν ένας άνθρωπος σεμνός, που εκτιμούσε και το έδειχνε με τον τρόπο του και τους άλλους αξιόλογους καλλιτέχνες της εποχής του. Ένας από αυτούς ήταν και ο Κώστας Μουντάκης, με τον οποίο όπως κάποτε παραδέχτηκε, είχε ευγενή άμιλλα. Ο παραγωγικός αυτός "συναγωνισμός" μεταξύ τους, τους έκανε να προσπαθούν ακόμα περισσότερο να δημιουργήσουν. Η προσπάθειά τους αυτή, όπως και άλλων εξαιρετικών μουσικών της γενιάς τους, απέδωσε πολλούς καρπούς στην ιστορία της κρητικής μουσικής.
Τιμώντας τον αείμνηστο Κώστα Μουντάκη, στην κηδεία του, έβγαλε λόγο μιλώντας γι' αυτόν και τη στιγμή εκείνη εμπνεύστηκε μια εξαιρετική μαντινάδα:
"...Στον κάτω κόσμο απού θα πας
ετοίμασε το χώμα
για να δεχτεί με τον καιρό
και το δικό μου σώμα... "
Ο Θανάσης Σκορδαλός, , έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 78 ετών
( 22 Απριλίου 1998 ), αφήνοντας πίσω του ανεκτίμητο έργο. Έναν θησαυρό για την πολιτιστική κληρονομιά του τόπου μας.
Θα μείνει όμως πάντα ζωντανός στη μνήμη και την καρδιά μας και όσα χρόνια κι αν περάσουν θα αποτελεί πρότυπο για τους μεταγενέστερους μουσικούς της Κρήτης.
Κλείνοντας αυτό το αφιέρωμα προς τιμήν του, θα αναφέρουμε μια φράση που πολύ χαρακτηριστικά συνήθιζε να λέει όσο αφορά την παράδοση.
"Αν χαθεί η παράδοσή μας, θα χαθούμε κι εμείς"
Θα ήταν ευχής έργον, τα λόγια αυτά ν' αποτελούν πάντα, το μονοπάτι πάνω στο οποίο θα βαδίζουν και οι επόμενες γενιές, ώστε να παραμείνουν ζωντανά και αναλλοίωτα όλα εκείνα τα στοιχεία, που συνθέτουν αυτό το μοναδικό κόσμημα του παγκόσμιου πολιτισμού, που ονομάζεται Παράδοση της Κρήτης.