Για να συλλάβει κανείς την πραγματική διάσταση κάποιων δισκογραφικών δημιουργιών και κάποιων καλλιτεχνών, καθώς και τα όσα συμβαίνουν στην Κρήτη και αλλού όλα αυτά τα χρόνια, χρειάζεται πολλές φορές να τραβήξει τον εαυτό του ένα βήμα πίσω. Να συλλάβει τους ανθρώπους, τους δημιουργούς και τα αποτελέσματά τους, όχι μόνο υπό το πρίσμα μιας γνώσης που απλόχερα ανθίζει σε αυτή τη γωνιά του κόσμου αιώνες τώρα, αλλά έχοντας ως μοναδικό εφόδιο τον εαυτό και την ψυχή του. Αν συμβεί αυτό, θα ανακαλύψει πως υπάρχουν κάποιες στιγμές, κάποιοι άνθρωποι και κάποια δημιουργήματα, που προκαλούν την ίδια και μεγαλύτερη γοητεία, χωρίς προαπαιτούμενα, χωρίς στεγανά, πέρα από όσα μπορεί προφανώς μπορεί κανείς να πει μιλώντας για τα όσα ήδη είναι γνωστά. Αυτά είναι διαλεχτά και αυτή είναι η μεγαλύτερη ίσως αρετή τους.

Μια τέτοια στιγμή, με όλα όσα αυτή συνεπάγεται, βρίσκεται αυτό τον καιρό μπροστά μας, έφτασε στα αυτιά μας και έχει δρόμο μπροστά της, καθώς και παρελθόν, και είναι η νέα δισκογραφική δουλειά του Κωστή Αβυσσινού “Νόστος” την οποία παρουσιάζουμε σήμερα από το “Πλουμί το περιοδικό”.

γράφει ο ακροβάτης

Είναι πολλά αυτά που μπορεί να γράψει κανείς για το “Νόστο”, γι αυτό το ταξίδι που μας περιγράφει ο δημιουργός του, καθώς και για τις ιστορίες γύρω από αυτό. Θα προσπαθήσουμε να περιγράψουμε τα περισσότερα από αυτά χωρίζοντάς τα σε τέσσερα μέρη. 

Πρώτο μέρος: το περιεχόμενο

Το πρώτο είναι το αντικείμενο και το περιεχόμενο του δίσκου. Πιο συγκεκριμένα το “Νόστος”, περιλαμβάνει συρτά, κοντυλιές, σκοπούς χορευτικούς αλλά και άλλους. Περιλαμβάνει σκοπούς με σημείο αναφοράς σε όλη την έκταση της Κρήτης, από το δυτικότερο μέχρι το ανατολικότερο άκρο της, από το “Συρτό Τζέγκα” πηγαίνοντας στο “Λουσακιανό κρασί”, το “Συρτός Ρεθεμνιώτικος”, στον “Παλαιό συρτό” για τον οποίο θα μιλήσουμε και πιο μετά, τις “Ηρακλειώτικες κοντυλιές” και τον “Καστρινό χορό”, μέχρι τις “Ιεραπετρίτικες κοντυλιές”. Περιλαμβάνει επίσης προσωπικές συνθέσεις, όπως η “Αργώ” και ο “Έσπερος”, ενώ η ενορχήστρωση ανήκει στον ίδιο τον Κωστή Αβυσσινό.

Δεύτερο μέρος: Οι συντελεστές

Διαβάζοντας κανείς το εσωτερικό και παρατηρώντας τους συντελεστές του δίσκου, θα μπορούσε να πει ότι και μόνο αυτοί, είναι ένας ικανότατος λόγος για να τον ακούσει. Πιο συγκεκριμένα στο “Νόστος”, παίζουν εκτός από τον ίδιο τον Κωστή Αβυσσινό, ο Γιώργος Παπαϊωάννου και ο Κυριάκος Γκουβέντας , ο Δημήτρης Μυστακίδης, ο Νίκος Παραουλάκης, ο Βασίλης Μπαχαρίδης και ο Κώστας Κιριτσάκης. Όλα όσα περιμένει κανείς πριν ακούσει το δίσκο, δεν αργούν να επιβεβαιωθούν με το παραπάνω, από το πρώτο κιόλας δευτερόλεπτο, ωστόσο καλό θα είναι και εδώ να μιλήσουμε υπό το πρίσμα όσων κανείς ακούει χωρίς να γνωρίζει. Το ασύλληπτο ταξίμι με το βιολί του Γιώργου Παπαϊωάννου, με το οποίο ξεκινάει ο δίσκος, αλλά και αυτό του Κυριάκου Γκουβέντα λίγο πιο μετά και γενικά η αποφασιστική συμβολή των δύο σε ένα δίσκο που στην πλειοψηφία του περιέχει μουσική σχετική με την Κρήτη, ενδεικτικό της σχέσης του οργάνου με αυτή, αλλά και του ιδιαίτερου ταλέντου τους, η κιθάρα του Δημήτρη Μυστακίδη που δίνει μια άλλη διάσταση, γνώριμη κυρίως από τα ακούσματα της δυτικής Κρήτης αλλά πέρα από αυτή, το λαούτο του Κώστα Κιριτσάκη και του Κωστή Αβυσσινού, που έρχονται μαζί με την κιθάρα συμβάλλουν αποφασιστικά στην όλη ενορχήστρωση, όπως επίσης και τα κρουστά του Βασίλη Μπαχαρίδη, στάμνα νταούλι και μπεντίρ. Κάπου εκεί, έρχονται το νέι του Νίκου Παραουλάκη, καθώς και το κανονάκι του Μανώλη Κανακάκη, που συμπληρώνουν χωρίς να είναι λιγότερο σημαντικά, ή μάλλον αποτελούν το αλατοπίπερο, όσο cliché και αν ακούγεται αυτό, σε εκείνες τις συνθέσεις στις οποίες συμμετέχουν.

Τρίτο: η επιλογή

Κάτι που χρειάζεται κανείς να καταλάβει, αν δεν το γνωρίζει εκ των προτέρων, και που στο ακέραιο νιώθει ακούγοντας το “Νόστος”, είναι ότι όλα όσα μπορεί να παρατηρήσει, να νιώσει και να τον συγκινήσουν, όχι μόνο τυχαία δεν είναι, ή ασύνδετα μεταξύ τους, αλλά αποτελούν πάνω από όλα δείγματα της ίδιας της οπτικής, της φυσιογνωμίας και της επιλογής του δημιουργού του. Από την επιλογή των κομματιών, των μαντινάδων, τις προσωπικές συνθέσεις, μέχρι τη διάχυτη παραγωγή εικόνων και συναισθημάτων, όπως αυτή στον “Παλαιό συρτό” με τη εικόνα και τα αρώματα των κέδρων και των ανθών του δικτάμου δίπλα στην πηγή του Βαρσάμου και από την ερμηνεία και το μπουλγαρί μέχρι την ενορχήστρωση, σε έναν ήχο ποιοτικό, ομαδικό, ολόφρεσκο, που ούτε απομιμείται τον κλασικό ήχο, ούτε ξεφεύγει από την ουσιαστική κληρονομιά αυτών που πραγματεύεται, ήχων και παραδόσεων τόσο από την Κρήτη όσο και από αλλού, όλα αυτά αποτελούν πέρα για πέρα τη σφραγίδα του ίδιου του Κωστή Αβυσσινού, ενός ανθρώπου, ερμηνευτή και μουσικού, που για όσους γνωρίζουν αποτελεί διαχρονικά την πηγή όλων των παραπάνω, αυτής της κοσμοαντίληψης και αισθητικής και που όπως όλα τα όμορφα σε αυτόν τον κόσμο, είναι και παραμένει έτσι, χωρίς να κάνει περιττές φασαρίες.

Τέταρτο: η αισθητική

Στα πλαίσια των παραπάνω,δε θα μπορούσαμε παρά να αναφερθούμε και στη γενικότερη αισθητική του “Νόστος” σε σημεία που είτε είναι εκεί για να τα προσέξεις, είτε μπορείς να τα ξεχωρίσεις όσο μελετάς αυτό που έχεις στα χέρια σου. Τα εικαστικά, στο εξώφυλλο και εντός και η καλλιτεχνική επιμέλεια, ανήκουν στην Εύα Καραπιδάκη και στον Ευάγγελο Καραπιδάκη, η φωτογραφία του εξωφύλλου ανήκει στην Έφη Παγκάκη, ενώ η εσωτερική φωτογραφία στο Γιάννη Παναγιωτάκη. Πέρα από τις ευχαριστίες στους “φίλους μουσικούς για τη συμπαράσταση και το μερακλίδικο παίξιμο καθώς και στην Έφη Παγκάκη για την υποστήριξη”, ο δίσκος αφιερώνεται “σε αυτή που έρχεται”. Όλα τα παραπάνω, πέρα από την ποιότητά τους, επαληθεύουν τα όσα είπαμε προηγουμένως για την αισθητική και την αντίληψη και συνοδεύουν επάξια το περιεχόμενο του δίσκου.

Ο “Νόστος” είναι εδώ λοιπόν, δε θα μπορούσε παρά να βρίσκεται λοιπόν, στο “μικρό ράφι στα αριστερά”, στο “Παντοπωλείο στο Πλουμί” και αποτελεί ένα δίσκο μεγάλου ενδιαφέροντος που περιμέναμε καιρό και που επιβεβαιώνει με το παραπάνω τα όσα ήδη γνωρίζαμε, τα όσα νιώθαμε δημιουργώντας νέες στιγμές και λόγους για να γοητευτούμε, αποτελώντας έτσι ένα δίσκο από καρδιάς, για τις καρδιές μας.