Λίγα συμπεράσματα από ένα καλοκαίρι που τελειώνει, μέσα σε ένα διαρκές "καλοκαίρι".

γράφει ο ακροβάτης

Λίγες ώρες έμειναν για την τελευταία από τις "Μουσικές Παρασκευές", την ενδέκατη της σειράς γι αυτό το καλοκαίρι. Πιο συγκεκριμένα, απόψε Παρασκευή 6 Σεπτεμβρίου στις 21:30, στον κήπο του Μουσικού Εργαστηρίου Λαβύρινθος, συναντιούνται μουσικά σε μια κρητική συναυλία, ο Γιώργης Μανωλάκης, ο Ζαχάρης Σπυριδάκης, η Ευγενία Τόλη Δαμαβολίτη, ο Γιάννης Παπατζανής, ο Ross Daly, η Κέλυ Θωμά και ο Μιχάλης Σταυρακάκης, στα πλαίσια των σεμιναρίων κρητικής μουσικής που πραγματοποιήθηκαν αυτή την εβδομάδα, αλλά και της ολοκλήρωσης αυτού του κύκλου σεμιναρίων και συναυλιών.

Διασχίζοντας όλη αυτή τη σειρά συναυλιών, διασχίζοντας στην πραγματικότητα ένα διάστημα τριών μηνών, μια σειρά από εικόνες και στιγμές, συμπράξεις, εκπλήξεις, στοιχεία, αλλά και συμπεράσματα έρχονται στο μυαλό, τόσο για τα όσα κάθε Παρασκευή συνέβαιναν στον κήπο, αλλά και στο Ηράκλειο, για τα όσα συνέβαιναν όλες αυτές τις εβδομάδες στα σεμινάρια, καθώς και για τα όσα μουσικά βιώσαμε στην περιοχή αλλά και στην Κρήτη, αυτό το διάστημα. Η αλήθεια είναι πως όλο αυτό το μουσικό σύμπαν, και αυτό δεν αποτελεί κομπλιμένο ή εύκολη διαπίστωση, έκανε, ή βοήθησε στο να γίνουν τόσο όσοι βρέθηκαν, ακόμα όμως και όσοι βρίσκονταν κάθε Παρασκευή έξω από τον Κήπο, σοφότεροι.

 Εξηγούμαστε ξεκινώντας από κάτι που επαναλαμβάνεται εδώ στο Περιοδικό συχνά. Οι έντεκα (συνολικά 16 μαζί με του Ηρακλείου αλλά πάνω από 20 μαζί με τις ενδιάμεσες στο Χουδέτσι) συναυλίες, που πραγματοποιήθηκαν αυτό το καλοκαίρι στο Χουδέτσι, έφεραν με επιμονή και σταθερότητα, εν μέσω μιας ατμόσφαιρας τουριστικής εκδοχής της μουσικής, ή έστω εορταστικοκαταναλωτικού τρόπου (ειδικά  προς τον Αύγουστο) απόδοσής της, έναν άλλον τρόπο, αυτό της συναυλίας, δηλαδή της σκηνοθετημένης και από άποψη ευθείας επαφής των μουσικών με το κοινό, χωρίς κατανάλωση, χωρίς άλλες παράλληλες δραστηριότητες ή εκδηλώσεις, παρά μόνο σε μια συναλλαγή έκφρασης από τη μία, σιωπής και χειροκροτήματος από την άλλη. Το γεγονός αυτό, έφερε ένα πραγματικό πλήθος από διαφορετικούς ανθρώπους, κάθε Παρασκευή σε επαφή με μουσικές και μουσικούς από ένα μεγάλο μέρος του πλανήτη, σε μια διαδικασία εντελώς αντίθετη από ό,τι συμβαίνει συνήθως τα καλοκαίρια στην Κρήτη και αλλού, φέρνοντάς τους σε επαφή πολλές φορές με απρόσμενα ακούσματα.

Τα ακούσματα αυτά, προσωπικές δημιουργίες, παραδοσιακοί σκοποί και όχι μόνο, που απλόχερα ακούγονταν σε όλες αυτές τις συναυλίες και όχι μόνο ο τρόπος που αυτά ξεδιπλώνονταν μπροστά μας, έφεραν όλους αυτούς τους παραλήπτες τους σε επαφή με μουσικές και τρόπους, και δεν είναι τυχαίο πως ήταν μεγάλο το ενδιαφέρον και η συζήτηση μετά, τόσο  για τους μουσικούς, όσο και για τις δισκογαφικές τους δημιουργίες, στο πίσω μέρος του κήπου, διευρύνοντας για πολλούς από εμάς, τους μουσικούς μας ορίζοντες. Την ίδια στιγμή, και αυτό αποτελεί ίσως το πιο σημαντικό συμπέρασμα, φάνηκε σε όλο αυτό το διάστημα, με την αμείωτη προσέλευση σε κάθε συναυλία, πως η υπόθεση αυτή, δεν αποτελεί αποκλειστικότητα μόνο για γνώστες ή για σχετιζόμενους με το κάθε άκουσμα, παρά είναι όπως είπαμε απλόχερα διαθέσιμη για όλο και περισσότερους.

Χωρίς να μπει κανείς στη διαδικασία να μετρήσει τον ακριβή αριθμό των συμμετεχόντων, είναι σίγουρο πως όλο αυτό το μουσικό πλέγμα, και αυτό είναι κάτι που δεν πρέπει να ξεχνιέται, έδωσε σε ένα μεγάλο αριθμό ανθρώπων, τη δυνατότητα να παίξουν μουσική μαζί, να αυτοσχεδιάσουν και να δημιουργήσουν,και μάλιστα  χωρίς εμπόδια ή περιορισμούς. Αυτό άλλωστε είναι κάτι που συμβαίνει για πολλά χρόνια, τόσο στις συναυλίες, όσο και στις εβδομάδες που μεσολαβούν στο Χουδέτσι εντός και εκτός των σεμιναρίων.

Πάνω σε αυτό, δε θα μπορούσε κανείς να παραλείψει και τη βάση τα τελευταία δύο χρόνια των συναυλιών αυτών, την ορχήστρα "Μίτος", ένα σύνολο από μαθητές του μουσικού εργαστηρίου, ένα όπως φαίνεται διαρκές φαινόμενο ανεξαρτήτως προσώπων (με διαφορετικούς συμμετέχοντες κάθε χρονιά), που από την πρώτη μέχρι και την (προ)τελευταία συναυλία, έδωσε τόσο με τις συνεργασίες με τους εκάστοτε μουσικούς, όσο και με τη συμμετοχή των μελών της στις ενδιάμεσες συναυλίες στο Χουδέτσι, τον τόνο, τον τρόπο και τη χαρά του να παίζει κανείς με άλλους.

Πέρα από τα παραπάνω, και λίγο πριν το τέλος, ακολουθούν τρεις ακόμα διαπιστώσεις. 

Η πρώτη είναι πως οι συναυλίες του μουσικού εργαστηρίου Λαβύρινθος, δεν αποτελούν απλώς μία γεύση από το φεστιβάλ, ούτε αποτελούν μια καλή περίπτωση δωρεάν μουσικής, όπως συχνά αναφέρεται, παρά μια διαρκή υπόθεση που διαρκεί χρόνια,  και αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης και διαρκούς ώσμωσης και δραστηριότητας σε όλο αυτό το διάστημα,συνειδητά  και για συγκεκριμένο λόγο ανοιχτής, μέσα από τα σεμινάρια και τον τρόπο που αυτά γίνονται. Αξίζει λοιπόν όσο κανείς παρακολουθεί,συμμετέχει και αναφέρεται σε αυτές, να συμπεριλαμβάνει ή να προαναφέρει όλη αυτή την υπόλοιπη δραστηριότητα, μια δραστηριότητα που στη γειτονιά μας συμβαίνει δυο φορές το χρόνο, ωστόσο αποτελεί μια διαρκή υπόθεση που έχει εδω και καιρό ξεπεράσει κατά πολύ τα σύνορα της Κρήτης με πρωτοβουλίες και σεμινάρια σε μια σειρά από χώρες. 

Η δεύτερη είναι πως όπως συχνά συμβαίνει στις μέρες μας, είναι πολύ λίγο αυτό που μπορεί κανείς να πάρει από όλη αυτή τη δραστηριότητα, παρακολουθώντας ή συμμετέχοντας σε αυτή από μακριά, πίσω από κάποια οθόνη, μέσα από τα όσα και εμείς στο Περιοδικό αναδημοσιεύσαμε. Με άλλα λόγια, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος, κανείς να απωλέσει όλο αυτόν τον πλούτο, όταν έρχεται σε επαφή μαζί του μόνο μέσα από το διαδίκτυο, τις αναδημοσιεύσεις και τα βίντεο, την ίδια στιγμή που είναι αλήθεια πως δεν ήταν λίγοι αυτοί που μέσα από αυτά τα  οπτικοακουστικά μέσα, εμπνεύστηκαν και εκφράστηκαν πάνω στα όσα έβλεπαν και άκουγαν. Είναι σίγουρο όμως πως η ζωντανή αλληλεπίδραση με αυτά, παραμένει πάντα προσωπική υπόθεση.

Η τρίτη και τελευταία διαπίστωση, είναι πως μέσα από όλο αυτό το πλέγμα και με όσα παραπάνω περιγράφηκαν, οι συναυλίες αυτές, βάζουν όλους τους συμμετέχοντες, αλλά και όσους  βρίσκονται γύρω τους, να διευρύνουν, άλλοτε επιτυχώς, άλλοτε όχι, όχι μόνο τους μουσικούς ορίζοντες, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο ερχόμαστε σε επαφή με τη μουσική, τους ανθρώπους που εκφράζονται μέσα από αυτή αλλά και γενικότερα, και τελικά τον τρόπο με τον οποίο σεβόμαστε ο ένας τον άλλον. Το γεγονός αυτό, που αποτελεί μια ευρύτερη και διαρκή υπόθεση, απέναντι στην οποία οφείλουμε όλοι να στεκόμαστε υπεύθυνα και είναι όντως κάτι που πρέπει να ενθαρρύνεται, να υποστηρίζεται, να διευρύνεται να αναμετριέται και να αποτελεί υπόθεση όλο και περισσότερων, αν κανείς σκεφτεί, πόσο γενικά κυρίαρχη και εύκολη, είναι η καταναλωτική ή οικονομικίστικη προσέγγιση της καλλιτεχνικής έκφρασης.

Το (μουσικό) καλοκαίρι λοιπόν που κατά τα φαινόμενα ολοκληρώνεται, είναι ωστόσο ακόμα εδώ. Τα λέμε απόψε στο Χουδέτσι.