Τι θα λέγατε αν σε ένα βίντεο, όχι πολύ μεγάλο, ούτε πολύ μικρό, βλέπατε όλους τους ήρωες σας,ολοζώντανους και όλους μαζί, να ξεπηδάνε από την οθόνη ο ένας μετά τον άλλο, σε σκηνές που είχατε φανταστεί μόνο μέσα από τις γραμμές ενός βιβλίου, ή από τα πιο τρελά σας όνειρα;
Είναι δυνατό σε μια ταινία μικρού μήκους, να βλέπει κανείς τον Κωσταρό, αδερφό του καπετάν Μιχάλη, το Ζορμπά, το Δερμιτζογιάννη, το Σκουλά, το Νίκο Ξυλούρη, το Γιάννη Ξυλούρη, το Γιώργη Αβυσσινό και όλους αυτούς στο Ηράκλειο μιας άλλης δεκαετίας;
Είναι δυνατό να βλέπεις μέρη που συναντάς καθημερινά και σου περνούν απαρατήρητα;
Είναι δυνατό μετά από τα 15 λεπτά περίπου της ταινίας, να σκέφτεσαι τόσο έντονα τα λόγια του Νίκου Καζαντζάκη;

"Υπάρχει κάποια φλόγα — ας την πούμε ψυχή — κάτι πιο πάνω απ’ τη ζωή κι απ’ το θάνατο, πού είναι δύσκολο να το ορίσεις. Υπάρχει αυτή η περηφάνια, το πείσμα, κάτι άλλο, ανέκφραστο κι’ αστάθμητο, που σε κάνει να χαίρεσαι που είσαι άνθρωπος. Να χαίρεσαι, μα και συνάμα σου δίνει μεγάλη ευθύνη. Γιατί ενώ νιώθει πως έχεις χρέος να κάμεις ό,τι μπορείς, για να σώσεις αυτό το λαό, εκείνος βλέπει την προσπάθειά σου με ειρωνεία και περιφρόνηση. Δεν έχει την ανάγκη κανενός για να σωθεί. Σώζει, δεν σώζεται. — Ένα μονάχα σου μένει τότε: να δοκιμάσεις να γίνεις άξιος αυτού του λαού, να κερδίσεις τη δύναμη της δικής του ψυχής, που ποτέ δεν καταδέχτηκε ν’ απατήσει τον εαυτό της ή τούς άλλους και που πάντα τολμάει ν’ αντικρύζει, πρόσωπο με πρόσωπο, τη θεά εκείνη που δεν κάνει χατίρια και δεν κάθεται στα πόδια κανενός: την αγέλαστη κι’ αδάκρυτη θεά, την ευθύνη."

Είναι.
Όλα αυτά που αναρωτιόμαστε παραπάνω είναι όσα μας άφησε η "περήφανη ράτσα" ταινία μικρού μήκους του Γιώργη Ασσαριωτάκη, που γυρίστηκε το 1964, αφιερωμένη στο Νίκο Καζαντζάκη, τους ήρωές του και το έργο του. Συμμετέχουν τα συγκροτήματα όλων των παραπάνω, δηλαδή του Νίκου Ξυλούρη, του Γιάννη Δερμιτζάκη (Δερμιτζογιάννη), του Γιώργου Αβυσσινού. Αποτελεί τη μόνη εμφάνιση του Νίκου Ξυλούρη σε ταινία. Ταυτόχρονα, αποτελεί οπτικοποίηση διάφορων ηρώων του Καζαντζάκη και όλα αυτά, σε διάφορες γωνίες του Ηρακλείου και όχι μόνο, στη δεκαετία του 1960.

Μια ταινία αφιερωμένη στην Κρήτη και το Νίκο Καζαντζάκη, εδώ:


Αποκλειστικά δικαιώματα της ταινίας: Αεράκης - Κρητικό Μουσικό Εργαστήρι & Σείστρον © 2014