Πέμπτη 17 Μαΐου 2018

Τα όμορφα "δέντρα",'όμορφα" κόβονται: Όταν µαγαρίζεις συνέχεια το στρώµα σου, κάποια νύχτα θα πλαντάξεις από τις µαγαρισιές σου.

Το παρακάτω κείµενο χρονολογείται γύρω στα 1855 και αποτελεί την απάντηση τον Σιάτλ, αρχηγού µιας φυλής Ινδιάνων, στον πρόεδρο των Ηνωµένων Πολιτειών Αµερικής Φραγκλίνο Πηρς, ο οποίος ζήτησε από τους Ινδιάνους να πουλήσουν τη γη τους στην αµερικανική κυβέρνηση. Η πρόταση αυτής της αγοραπωλησίας ήταν εντελώς ξένη στις αντιλήψεις και στον τρόπο ζωής των Ινδιάνων, ο δεσµός των οποίων µε τη φύση είναι ιερός και αδιάσπαστος, όπως η αδερφική αγάπη. Ο Σιάτλ εκφράζει µε περηφάνια και σεβασµό στην παράδοση τον τρόπο σκέψης της φυλής του, ο οποίος διαφέρει πλήρως από τις υλικές αξίες και τον κατακτητικό πολιτισµό των λευκών. Οι σκέψεις που διατυπώνει ο Σιάτλ απέχουν από εµάς ενάµιση σχεδόν αιώνα, είναι όµως εξαιρετικά επίκαιρες στην εποχή µας, τώρα που όλοι πλέον βιώνουµε τις ολέθριες συνέπειες από την υπερβολική εκµετάλλευση των φυσικών πόρων, τη µόλυνση του περιβάλλοντος και τη διαρκώς επεκτεινόµενη οικολογική καταστροφή τον πλανήτη µας. 
"Ο µεγάλος αρχηγός στην Ουάσιγκτον µηνάει* πως θέλει να αγοράσει τη γη µας. Ο µεγάλος αρχηγός µηνάει ακόµα λόγια φιλικά και καλοθέλητα. Καλοσύνη του, γιατί ξέροµε πως αυτός λίγο τη χρειάζεται αντίστοιχα τη φιλία µας. Την προ- σφορά του θα τη µελετήσαµε, γιατί ξέροµε πως, αν δεν το πρά- ξαµε, µπορεί ο λευκός να προφτάσει µε τα όπλα και να πάρει τη γη µας.
Πώς µπορείτε να αγοράζετε ή να πουλάτε τον ουρανό - τη ζέστα της γης; 
Για µας µοιάζει παράξενο. Η δροσιά του αγέρα ή το άφρισµα του νερού ωστόσο δε µας ανήκουν. Πώς µπορείτε να τα αγοράσετε από µας; 
Κάθε µέρος της γης αυτής είναι ιερό για το λαό µου. Κάθε αστραφτερή πευκοβελό- να, κάθε αµµούδα στις ακρογιαλιές, κάθε θολούρα στο σκοτεινό δάσος, κάθε ξέφωτο και κάθε ζουζούνι που ζουζουνίζει είναι στη µνήµη και στην πείρα του λαού µου, ιερό.
Ξέροµε πως ο λευκός δεν καταλαβαίνει τους τρόπους µας. Τα µέρη της γης, το ένα µε το άλλο, δεν κάνουν γι' αυτόν διαφορά, γιατί είναι ένας ξένος που φτάνει τη νύχτα και παίρνει από τη γη όλα όσα του χρειάζονται. Η γη δεν είναι αδερφός του, αλλά εχθρός που πρέπει να τον καταχτήσει, και αφού τον καταχτήσει, πηγαίνει παρακάτω.
Με το ταµάχι* που έχει θα καταπιεί τη γη και θα αφήσει πίσω του µια έρηµο. Η όψη που παρουσιάζουν οι πολιτείες σας, κάνει κακό στα µάτια του ερυθρόδερµου. Όµως αυτό µπορεί και να συµβαίνει επειδή ο ερυθρόδερµος είναι άγριος και δεν καταλαβαίνει.
Αν αποφασίσω και δεχτώ, θα βάλω έναν όρο. Τα ζώα της γης αυτής ο λευκός θα πρέπει να τα µεταχειριστεί σαν αδέρφια του. Τι είναι ο άνθρωπος δίχως τα ζώα; Αν όλα τα ζώα φύγουν από τη µέση, ο άνθρωπος θα πεθάνει από µεγάλη εσωτερική µονα- ξιά, γιατί όσα συµβαίνουν στα ζώα, τα ίδια συµβαίνουν στον άνθρωπο.

Όταν µαγαρίζεις συνέχεια το στρώµα σου, κάποια νύχτα θα πλαντάξεις από τις µαγαρισιές σου.

Ένα ξέροµε, που µπορεί µια µέρα ο λευκός να το ανακαλύψει: ο θεός µας είναι ο ίδιος θεός. Μπορεί να θαρρείτε πως Εκείνος είναι δικός σας, όπως ζητάτε να γίνει δική σας η γη µας. Αλλά δεν το δυνόσαστε.* Εκείνος είναι θεός των ανθρώπων. Και το έλεος Του µοιρασµένο απα- ράλλαχτα σε ερυθρόδερµους και λευκούς. Αυτή η γη Του είναι ακριβή. Όποιος τη βλάφτει, κατα- φρονάει το ∆ηµιουργό της. θα περάσουν οι λευ- κοί - και µπορεί µάλιστα γρηγορότερα από άλλες φυλές. Όταν µαγαρίζεις* συνέχεια το στρώµα σου, κάποια νύχτα θα πλαντάξεις από τις µαγα-
ρισιές σου. Όταν όλα τα βουβάλια σφαχτούν, όταν όλα τα άγρια αλόγατα µερέψουν, όταν την ιερή γωνιά του δάσους τη γιοµίσει το ανθρώπινο χνώτο και το θέαµα των φουντωµένων λόφων το κηλιδώσουν τα σύρµατα του τηλέγραφου µε το βου- ητό τους, τότες πού να βρεις το ρουµάνι;* Πού να βρεις τον αϊτό; Και τι σηµαίνει να πεις έχε γεια στο φαρί* σου και στο κυνήγι; Σηµαίνει το τέλος της ζωής και την αρχή του θανάτου

Πουθενά δε βρίσκεται µια ήσυχη γωνιά µέσα στις πολιτείες του λευκού. Πουθενά δε βρίσκεται µια γωνιά να σταθείς να ακού- σεις τα φύλλα στα δέντρα την άνοιξη ή το ψιθύρισµα που κά- νουν τα ζουζούνια πεταρίζοντας. Όµως µπορεί, επειδή, κατα- πώς είπα, είµαι άγριος και δεν καταλαβαίνω - µπορεί µονάχα για το λόγο αυτόν ο σαµατάς* να ταράζει τα αυτιά µου. Μα τι µένει από τη ζωή, όταν ένας άνθρωπος δεν µπορεί να αφου- γκραστεί τη γλυκιά φωνή που βγάνει το νυχτοπούλι ή τα συνα- κούσµατα των βατράχων ολόγυρα σε ένα βάλτο µέσα στη νυ- χτιά; Ο ερυθρόδερµος προτιµάει το απαλόηχο αγέρι λαγαρι- σµένο* από την καταµεσήµερη βροχή ή µοσχοβοληµένο µε το πεύκο. Του ερυθρόδερµου του είναι ακριβός ο αγέρας, γιατί όλα τα πάντα µοιράζονται την ίδια πνοή - τα ζώα, τα δέντρα, οι άνθρωποι. Ο λευκός δε φαίνεται να δίνει προσοχή στον αγέρα που ανασαίνει. Σαν ένας που χαροπο- λεµάει για µέρες πολλές, δεν οσµί- ζεται* τίποτα.
Αν ξέραµε, µπορεί να καταλαβαί- ναµε - αν ξέραµε τα όνειρα του λευκού, τις ελπίδες που περιγρά- φει στα παιδιά του τις µακριές χειµωνιάτικες νύχτες, τα οράµατα που ανάφτει στο µυαλό τους, ώστε ανάλογα να δέονται για την αυριανή. Αλλά εµείς είµαστε άγριοι. Μας είναι κρυφά τα όνειρα
του λευκού. Και επειδή µας είναι κρυφά, θα εξακολουθήσαµε το δρόµο µας. Αν τα συµφωνήσαµε µαζί, θα το πράξαµε, για να σιγουρέψαµε τις προστατευόµενες περιοχές που µας τάξατε. Εκεί θα ζήσοµε, µπορεί, τις µετρηµένες µέρες µας καταπώς το θελήσαµε. Όταν ο στερνός ερυθρόδερµος λείψει από τη γη, και από τη µνήµη δεν αποµείνει παρά ο ίσκιος από ένα σύννεφο που ταξιδεύει στον κάµπο, οι ακρογιαλιές αυτές και τα δάση θα φυλάγουν ακόµα τα πνεύµατα του λαού µου - τι* αυτή τη γη την αγαπούν, όπως το βρέφος αγαπάει το χτύπο της µητρικής καρδιάς. Αν σας την πουλήσαµε τη γη µας, αγαπήστε την, καθώς την αγαπήσαµε εµείς, φροντίστε την, καθώς τη φροντίσαµε εµείς, κρατήστε ζωντανή στο λογισµό σας τη µνήµη της γης, όπως βρίσκεται τη στιγµή που την παίρνετε, και µε όλη σας τη δύναµη, µε όλη την τρανή µπόρεση σας, µε όλη την καρδιά σας, διατη- ρήστε τη για τα τέκνα σας, και αγαπήστε την, καθώς ο θεός αγαπάει όλους µας.
 
Ένα ξέροµε - ο θεός σας είναι ο ίδιος θεός. Η γη Του είναι ακριβή. Ακόµα και ο λευκός δε γίνεται να απαλλαχτεί από την κοινή µοίρα.* "

° µηνάει; στέλνει µήνυµα
* ταµάχι: πλεονεξία
* δεν το δυνόσαστε: δεν µπορείτε
* µαγαρίζεις: λερώνεις
* ρουµάνι: δάσος
* φαρί: άλογο
* σαµατάς: φασαρία
* λαγαρισµένος: καθαρισµένος
* οσµίζεται: µυρίζει
* τι: γιατί
* η κοινή µοίρα: εννοεί το θάνατο

µτφρ. Ζήσιµος Λορεντζάτος
Το Βήµα, 16/1/1977

https://www.youtube.com/watch?v=06sCShZW1D0
 
Συνθέτης: Θανάσης Παπακωνσταντίνου
Στοίχοι: Διασκευή του Θανάση Παπακωνσταντίνου πάνω σε ένα τραγούδι των Ινδιάνων Paunnee της Β. Αμερικής, μεταφρασμένο από τον Άρη Δικταίο, εκδ. Γκοβόστη
Album:Στην Ανδρομέδα Και Στη Γη

Άστρο θαμπό του πρωινού για χάρη σου αγρυπνούμε.
Η αναπνοή μας σου μιλά κι οι βράχοι κρυφακούνε,
άστρο του πρωινού!

Το φως σου από ουρανό απόμακρο το στέλνεις,
άστρο θαμπό του πρωινού που τη ζωή μάς φέρνεις
άστρο του πρωινού!

Άστρο θαμπό του πρωινού βλέπουμε να σιμώνεις
κι όσο έρχεσαι, λαμπρύνεσαι, το φως σου δυναμώνεις,
άστρο του πρωινού!

Ένα λοφίο πορφυρό φορώντας πλησιάζεις,
αστέρι, που πριν έρθεις καν, άστρο μου φεύγεις πάλι,
άστρο του πρωινού!

Άστρο θαμπό του πρωινού για χάρη σου αγρυπνούμε.
Και τούτη η μέρα ας μας βρει μ' αυτούς που αγαπούμε,
άστρο του πρωινού!
 
πηγή

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου