Πέμπτη 4 Σεπτεμβρίου 2014

Η κόμη της Βερενίκης





Ανάμεσα στη Μεγάλη Άρκτο και στον αστερισμό της Παρθένου υπάρχει ένας αστερισμός που ονομάζεται «Η κόμη (τα μαλλιά) της Βερενίκης».


Κόμη Βερενίκης ή απλά Κόμη ή και Πλόκαμος,(στα Λατινικά το συναντάμε με την ονομασία Coma Berenices ή Coma) είναι αστερισμός του βορείου ουράνιου ημισφαιρίου, που κατόπιν εισήγησης του Τύχο Μπράχε το 1602, εισήχθηκε για πρώτη φορά το 1603 στην Ουρανομετρία, αποχωριζόμενος έκτοτε από τον αστερισμό του Λέοντα. Αποτελεί έναν από τους 88 επίσημους αστερισμούς που θέσπισε η Διεθνής Αστρονομική Ένωση. Είναι αμφιφανής στην Ελλάδα.

Ο αστερισμός αυτός βρίσκεται μεταξύ των αστερισμών Λέοντος και Βοώτου, πάνω από την Παρθένο και νότια των Θηρευτικών Κυνών. Περιλαμβάνει συνολικά 37 ορατά με γυμνό μάτι αστέρια, από 3ου μέχρι 6ου μεγέθους, από τα οποία τα περισσότερα είναι πολύ αμυδρά, και τα οποία αποτελούν το άθροισμα εκείνων των αστέρων που ο Πτολεμαίος αναφέρει στον «Κατάλογο της Μαθηματικής Σύνταξής» του ως Πλόκαμον.

Η Κόμη της Βερενίκης είναι ένας από τους πιο πλούσιους σε γαλαξίες αστερισμούς. Όμως, περιέχει και μερικά σφαιρωτά σμήνη. Το πιο λαμπρό είναι το Μ53 με 260.000 αστέρια! Το άλλο σφαιρωτό σμήνος, το NGC 5053 έχει στο κέντρο του 43.000 αστέρια. (πηγή)

Η Βερενίκη ήταν κόρη του ηγεμόνα της Κυρήνης της Αφρικής, του Μάγα. Ήταν φημισμένη για την ομορφιά της και ιδιαίτερα για τα πλούσια και μακριά μαλλιά της. Παντρεύτηκε το 246 π.Χ. τον Έλληνα βασιλιά της Αιγύπτου, τον Πτολεμαίο τον Ευεργέτη. Λίγο μετά το γάμο τους ο Πτολεμαίος έφυγε για μια εκστρατεία στην Συρία. Ο χωρισμός τους στοίχισε πολύ στη Βερενίκη και η αγωνία για την τύχη του άντρα της την βασάνιζε μέρα και νύχτα. Μια μέρα μπήκε στο ναό της Αφροδίτης και ορκίστηκε στη θεά ότι αν βοηθούσε τον άντρα της να γυρίσει πίσω σώος και νικητής από τον πόλεμο, θα έκοβε τα υπέροχα μαλλιά της και θα τα αφιέρωνε στον βωμό της.

Ο Πτολεμαίος γύρισε πράγματι στην Αλεξάνδρεια σώος και νικητής από τον πόλεμο. Η Βερενίκη, συνεπής στην υπόσχεσή της, έκοψε τα μαλλιά της και τα αφιέρωσε στο ναό της Αφροδίτης. Όμως την επόμενη μέρα συνέβη κάτι τρομερό. Τα μαλλιά της Βερενίκης έγιναν άφαντα από το ναό! Ο Πτολεμαίος έγινε έξω φρενών! Απειλούσε να σκοτώσει πολύ κόσμο για να μάθει ποιος έκανε αυτή τη μεγάλη και θρασύτατη ιεροσυλία. Και τότε ένας από τους πιο γνωστούς αστρονόμους της εποχής, ο Κόνων ο Σάμιος, αποφάσισε να μεσολαβήσει για να κατευνάσει την οργή του Πτολεμαίου, που μπορεί να τον οδηγούσε σε πράξεις βίας εναντίον αθώων ανθρώπων. Ζήτησε λοιπόν ακρόαση και ο Πτολεμαίος τον δέχτηκε αμέσως στο παλάτι του.

Ο Πτολεμαίος ήταν γεμάτος θυμό και ισχυριζόταν ότι αυτός που έκλεψε τα μαλλιά της γυναίκας του από το ναό ήταν δύο φορές ιερόσυλος, απέναντι στη θεά Αφροδίτη και απέναντι σε αυτόν και στη Βερενίκη. Ο Κόνων τον καθησύχασε λέγοντάς του ότι δεν τα έκλεψε κάποιος άνθρωπος, αλλά ότι τα πήρε η θεά Αφροδίτη ή κάποιος άλλος από τους θεούς. Ο Πτολεμαίος όπως ήταν αναμενόμενο ,ζήτησε περισσότερες εξηγήσεις από τον Κόνωνα για το συμπέρασμά του αυτό. Ο Κόνων τον πληροφόρησε λοιπόν, ότι πριν λίγες μέρες που μελετούσε τα αστέρια στον ουρανό, όπως έκανε κάθε βράδυ άλλωστε, ανακάλυψε έναν καινούργιο αστερισμό, που για πρώτη φορά φάνηκε στον ουρανό. Ο αστερισμός αυτός δεν ήταν ζωηρός και τα αστέρια του είχαν απαλό χρώμα, σαν το απαλό χρώμα που έχουν τα μαλλιά της Βερενίκης.

Έβγαλε λοιπόν το συμπέρασμα ότι η Αφροδίτη ή ο Δίας πήρε τα πλούσια μαλλιά της όμορφης γυναίκας του Πτολεμαίου από το βωμό και τα ανέβασε στον ουρανό, όπου θα μείνουν για πάντα άφθαρτα και αθάνατα!
Ο Πτολεμαίος βρήκε λογικό τον συλλογισμό του Κόνωνα και καταχάρηκε που δεν βεβήλωσε ανθρώπινο χέρι τα μαλλιά της γυναίκας του. Κι έτσι, από τότε ο αστερισμός εκείνος που ανακάλυψε πρώτος ο Κόνων ο Σάμιος, ονομάστηκε Η κόμη (τα μαλλιά) της Βερενίκης».

πηγή

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου